Çölyak Hastalığı Nedir, Belirtileri Nelerdir? Çölyak Hastalığı Tanı ve Tedavisi

Çölyak hastalığı nedir,belirtileri nelerdir, çölyak hastalığı tani ve tadavisi 

Çölyak hastalığı, glüten adlı proteine karşı vücudun hassasiyet göstermesi ile ortaya çıkan bir tür otoimmün hastalıktır. Glüten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi besinlerde bulunur.

Her 100 kişiden 1'i bu hastalıkla mücadele etmektedir.

Çölyak hastalığı, bağışıklık sistemi hastalığı olmakla beraber, genetik yatkınlığı olanlarda daha sık görülmektedir.

Çölyak hastalığının otoimmün bir hastalık mı yada alerjik bir hastalık mı olduğu konusun da ise uzmanların araştırmaları devam etmektedir.

Çölyak Hastalığı Nedir?

Bağışıklık sistemi her türlü virüs ve bakteriye karşı vücudu koruyucudur. Fakat bazende zararlı olmasada yararlı maddelere karşı da savunmaya geçerek antikor geliştirebilir. İşte bu geliştirilen otoantikorlar ince bağırsakların hasar görmesine ve çölyak hastalığının ortaya çıkmasına yol açmaktadır.

Bağırsak mukozası besin emilimi ve sindirimi sağlayan villus adında küçük çıkıntılar ihtiva eder.

İnce bağırsaklarda bulunan küçük çıkıntılar, otoantikorlar nedeniyle zarar görür ve görevini yapamaz hale gelir. Dolayısıyla besin emilimi ve sindirim sağlıklı bir şekilde ilerleyemez. Özellikle kan yapımının ana elemanı olan folik asit ve demir emilimi bozulur.

Vitamin emilimine bağlı hastalıklar ortaya çıkmaya başlar. 

Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

2 yaş altı bebeklerde görülen  belirtiler

Bebeklerde belirtiler ek gıda almaya başladıktan sonra ortaya çıkmaktadır.

Sık sık kusma

Kronikleşmiş ishal

İştahsızlık

Karında şişlik

Büyüme geriliği

2 yaş üstü çocuklarda görülen  belirtiler

Kilo kaybı

Öfkeli akresif olma hali

Kusma

Kabızlık

Yağlı ishal

Büyümede gerilik

Baş ağrıları

Dikkat eksikliği DEHB

DEHB hakkında geniş bilgi için burayı tıklayın.

Yetişkinlerde görülen belirtiler

Karın ağrısı

Kusma

Yorgunluk, bitkinlik

Piskolojik iniş çıkışlar, sinir sistemi bozukluğu

Diş minesi sorunları, diş renginde değişiklik

Kansızlık

Baş dönmesi, sersemlik

Gaz şikayetleri

Mide ekşimesi

Karın şişliği

Kısırlık

Adet düzensizliği

Ağız içi yaralar

Deride döküntü , kızarıklık (Dermatitis herpetiformis)

Bazı nedeni bilinmeyen karaciğer rahatsızlıkları

Eklemlerde ve kemiklerde devamlı ağrılar

Ellerde ve ayaklarda karıncalanma uyuşma

Kötü kokulu ve açık renkde dışkı

Sık tuvalete çıkma

Gece körlüğü

Epileptik nöbetler

Çölyak Hastalığının Tanı ve Tedavisi

Çölyak hastalığı tanısında öncelikle hasta öyküsü büyük rol oynamakta. Bununla beraber bazı testler, ince bağırsak biyopsisi ve fizik muayene uygulanmaktadır.

Çölyak hastalığının tedavisi  ancak ömür boyu glütensiz beslenme ile mümkündür.

Glüten tüketimi kesildiğinde  2 hafta gibi bir süre zarfında bağırsaktaki iltihaplanma azalmaya başlar. Hasta bir kaç gün içinde kendini zinde ve iyi hissedecektir.

Tamamen iyileşme ise kişiye göre değişmekle beraber bir iki yıla kadar uzayabilir.

İyileşme sürecinde hastalar beslenmesine dikkat etmeli. Bu nedenle glüten içeren besinleri iyi bilmelidirler.

Glüten içeren besinler

Makarna, erişte, ekmek, bulgur, tahıl gevreği, pasta, börek, gözleme, bazı hazır salçalar, hamur işi tatlılar, peksimet, galeta, irmik, bisküvi, kepek, kuskus, poğaça gibi kısaca buğday, arpa, çavdar, yulaf ve bunları içeren besinler.

Glüten ihtiva etmeyen besinler

Glüten içermeyen yiyeceklerin bazıları ise şunlardır.

Hindistan cevizi unu

Mısır unu

Badem unu

Fındık unu

Kestane unu

Pirinç unu

Kinoa unu

Karabuğday unu (greçka) esmer buğdayla karıştırmayın.

Nohut unu

Keçiboynuzu unu

Keten tohumu, kavrulmamış kuruyemişler fıstık, fındık, badem, ceviz, glüten içermeyen süt ürünleri, turşu, nohut, fasulye, mercimek, kinoa, soya fasulyesi, maş fasulyesi, pirinç, amarant, bezelye, barbunya, leblebi, boza, sirke, kara buğday (greçka), patates, hakiki nar ekşisi, et, meyve ve sebzeler bunlar ise glüten içermeyen bazı gıdalardır.

Not: Burada glüten içeren ve içermeyen besinlerin bazılarını yazmaya çalıştık. Sizlerde bu konu hakkında daha geniş araştırma yaparak sağlığınızı korumaya alabilirsiniz.

Son zamanlarda firmalar glütensiz ürünler üretmektedir. Bu nedenle alışveriş yaparken etiketlerdeki gluten içermez, gluten içerir yada gluten içerebilir yazılarına son derece dikkat edilmelidir.

Bitkisel olarak olarak bir tatlı kaşığı  çörek otunu havanda  ezip yemeklerden 10 -15 dakika önce tüketmenizde fayda olacaktır. 

Ayrıca zencefil, kara ağaç, anason, nane gibi bitkilerden de faydalanabilirsiniz.

Tavsiye yazı

Bağırsak florası bozukluğu belirtileri ve bitkisel çözüm yolları nelerdir?